Ombuigingen per programma

Welke ombuigingen worden voorgesteld?

Wat gaan we doen?
Versoberen budget Expertisepunt Participatie
Conform afspraken in het bestuursakkoord is het Expertisepunt Participatie is in 2023 in het leven geroepen om ondersteuning te bieden bij participatievragen (zowel vanuit de organisatie als van buiten), het actueel houden van het participatiebeleid en het monitoren en verbeteren van de Edese Participatieaanpak. Inmiddels is het Expertisepunt in werken en zijn er minder middelen voor nodig dan beschikbaar gesteld. De huidige werkzaamheden worden voortgezet.

Rekenkamer
Op grond van de gemeentewet heeft iedere gemeente de verplichting om een Rekenkamer in te stellen. Hoe dit wordt ingevuld staat de gemeentes vrij. Zonder grote consequenties voor de output van de Rekenkamer kan de huidige ambtelijke ondersteuning worden verlaagd.

Afstoten woonwagens en standplaatsen
De gemeente Ede heeft 20 standplaatsen en 5 woonwagens in bezit. In totaal zijn er in Ede 32 woonwagenstandplaatsen. Het beheer en verhuur van standplaatsen en woonwagens is geen taak van de gemeente. Dit voorstel voorziet in het verkopen van standplaatsen en woonwagens.

Organisatie en efficiency
De gemeentelijke organisatie is continu in ontwikkeling. De afgelopen jaren is geïnvesteerd in de ontwikkeling van de organisatie waarbij de basis op orde is gebracht. De ambtelijke organisatie is met middelen Realisatiekracht versterkt en toekomstbestendig gemaakt, met als doel een blijvend efficiënte en effectieve organisatie. De ombuigingen zien we als volgende stap in deze ontwikkeling. Het sturingsmodel, de vastgestelde inrichtingsprincipes en ontwikkelplannen zijn de basis en we stellen de volgende uitgangspunten vast om de ombuiging op de organisatie duurzaam te kunnen doorvoeren:

• Goed werkgeverschap als belangrijke basis.
• Ombuigingen gaan niet ten koste van de basis op orde.
• Verder professionaliseren en ontwikkelen van ambtelijk vakmanschap.
• ICT is de sleutel tot efficiencyverbetering en verlagen werkdruk (niet besparen op maar mét ICT).
• Huisvesting richt zich op meer concentreren en 'indikken'.

Met deze uitgangspunten komen we tot de volgende taakstellende opdrachten:

1. Personeel en Organisatie   € 1.500.000
Dit realiseren we met een effectief en passend instrument, de zogenoemde ‘max-1 methodiek’, een aangepaste begrotingssystematiek van de personele budgetten. Dit levert direct financiële ruimte op en bevordert bovendien het voeren van een actief strategisch personeelsmanagement binnen de organisatie. Dit draagt bij aan het benutten van talenten, de sturing op kwaliteit via in door en uitstroom en zet druk op tegengaan van inhuur.

2. Procesverbetering met ICT   € 1.000.000
We zien continue inzet op procesverbetering, mét inzet van ICT en data als is de sleutel tot efficiencyverbetering. We investeren in technologische vernieuwingen en slimme processen zodat de kosten voor het uitvoerende werk worden verlaagd.
Veiligheid en continuïteit in ICT is de basis voor een effectieve organisatie, dus we bezuinigen niet op de ICT-budgetten. We hanteren een sterke budgetgerichte sturing om stijgende ICT-kosten met ombuigingen te compenseren. Zo zorgen we dat collega’s hen werk kunnen blijven doen en dat de dienstverlening op peil blijft.

3. Huisvesting en facilitair   € 1.000.000
Middels een huisvestingsprogramma geven we sturing aan het optimaliseren van effectief gebruik van onze huisvesting en faciliteiten. We zien mogelijkheid de huisvestingsnorm voor het aantal werkplekken te verlagen van 0,7 naar 0,6 per fte waarmee we onze huisvesting kunnen “indikken”. Door het ruimtegebruik verder te optimaliseren kunnen we het aantal panden/vloerdelen dat we nodig hebben beperken, wat een structurele besparing oplevert. Daarbij richten we ons op het meer concentreren van de huisvesting in de nabijheid van het raadhuis, zodat we (centrale) voorzieningen nog beter benutten (denk aan bedrijfsrestaurant of vergaderfaciliteiten) en de samenwerking bevorderen.

Om de genoemde maatregelen in te kunnen voeren wordt eenmalig een investeringsruimte van € 1.500.000 beschikbaar gesteld. Deze (noodzakelijke) kosten gaan voor de baten uit. Het realiseren van de structurele besparingen kent een implementatietijd, wat leidt tot een geleidelijke opbouw in de komende jaarschijven.

Efficiency netwerkpartners
Naast dat wij als organisatie naar onze eigen efficiency kijken, vragen we onze netwerkpartners dit ook te doen. Deze opgave betreft dus de bedrijfsvoering van deze organisaties en gaat niet ten koste van het inhoudelijke programma van de netwerkorganisaties. De € 545.000 vanaf 2028 is als volgt opgebouwd: VGGM € 100.000; OddV € 120.000; Regio Food Valley € 75.000; Werkkracht € 100.000 en Cultura € 150.000.

Verlagen budget proceskostenvergoedingen WOZ-bezwaren NCNP-bureaus
De wetgever is momenteel bezig met reparatiewetgeving, waarmee de uit te keren proceskostenvergoedingen voor gegronde WOZ-bezwaren aan No Cure No Pay-bureaus drastisch omlaag gaan (factor 4 minder). Verwacht wordt dat vanaf 2026 een bedrag van €100.000 van het budget bezuinigd kan worden. Deze ruimte wordt ingezet om de hieraan gekoppelde OZB verhoging deels terug te draaien (toezegging Programmabegroting 2024-2027).

Forensenbelasting
De gemeente Ede heft forensenbelasting. Met de globale beschikbare gegevens lijkt Ede, net als bij andere belastingen, niet te behoren tot de gemeenten met de hoogste tarieven. We stellen voor de huidige tarieven te verhogen met 20%.

Toeristenbelasting
De gemeente Ede heft toeristenbelasting. In vergelijking met andere 100.000+ gemeenten liggen de tarieven (hotel en overig) lager. We stellen voor het lage tarief met 15% en het hoge hoteltarief met 100% te verhogen. We blijven dan net onder het gemiddelde van de andere 100.000+ gemeenten.

Kapitaallasten dekken met egalisatiereserve
Kapitaallasten, volgend uit investeringen, zorgen voor een structurele last in de begroting. De regelgeving staat het toe om deze structurele last te dekken via een egalisatiereserve kapitaallasten. Incidenteel geld wordt hiermee "structureel" gemaakt. Voorwaarde hiervoor is wel dat de kapitaallasten in één keer worden gestort in een egalisatiereserve. Om te voorkomen dat in de toekomst een probleem ontstaat voor dekking van vervanging wordt voorgesteld enkel incidentele investeringen te dekken via een egalisatiereserve. In bijlage 6 is een overzicht van investeringen opgenomen waarvan wordt voorgesteld deze dekken via een egalisatiereserve. Hiermee wordt een structurele besparing gerealiseerd van ruim € 300.000.